Pustelnia parmeńska. La Chartreuse de Parme. Książka w dwóch wersjach językowych: polskiej i francuskiej. Version bilingue: polonaise et française
W powieści tej Stendhal opowiada dzieje Fabrycego del Dongo - młodszego syna mediolańskiego arystokraty i bogacza. Fabrycy, nie mogąc znaleźć w rodzinnym domu szczęścia i miłości ucieka z Italii i przyłącza się do armii Napoleona (wątek autobiograficzny). Bierze udział w bitwie pod Waterloo. Po powrocie przybywa do swej ukochanej ciotki Giny Sanseverina, do Parmy i decyduje się na wybór kariery duchownej. Nie przeszkadza mu to utrzymywać miłosnych stosunków z aktorką Mariettą. Zazdrosny o nią, zabija jej admiratora i musi uciekać z Parmy. Przez jakiś czas przebywa w Bolonii, a kiedy w końcu w tajemnicy wraca do miasta, zostaje zdekonspirowany i uwięziony w wieży Farnese. Tam zakochuje się w Klelii Conti, córce komendanta więzienia. Ta pomaga mu w ucieczce, ale dręczona wyrzutami sumienia ślubuje Bogu, że już nigdy więcej go nie zobaczy, po czym wychodzi za innego. Fabrycy tymczasem zostaje arcybiskupem Parmy. Po latach tłumione uczucie pomiędzy nimi wybucha na nowo, jednak aby nie złamać przysięgi kochankowie spotykają się tylko nocą. Z tego burzliwego związku przychodzi na świat syn, który wkrótce umiera etc. etc. (http://pl.wikipedia.org/wiki/Pustelnia_parmeńska)
L’action du roman commence à Milan en 1796, par les confidences d’un lieutenant français dénommé Robert, qui conte l’arrivée dans Milan des armées de la Révolution, menée par le jeune Bonaparte. Ces armées réveillent, dans un peuple lombard anesthésié par la tutelle autrichienne, un vieux fond héroïque, et sont accueillies avec une gaieté folle par les Milanais dans leur majorité. Le marquis Del Dongo, farouche et grotesque réactionnaire, partisan de l’Autriche, se voit contraint d’accueillir les soldats français vainqueurs, dont le lieutenant Robert fait partie. À mots couverts, le romancier suggère une idylle entre Robert et la jeune marquise Del Dongo, dont le fruit sera Fabrice. Celui-ci passe sa jeunesse dans la tourmente napoléonienne. Installé à Grianta, sur le lac de Côme, avec toute sa famille, le jeune homme resserre les liens entre sa mère et sa tante, Gina Del Dongo, laquelle épouse un général italien partisan des Français, qui trouve la mort en 1814. Pendant ce temps, son père (officiel) et son frère (demi-frère) sont espions pour le compte de l’absolutisme autrichien, et triomphent quand, en 1813-1814, les armées napoléoniennes sont vaincues, et que Milan retombe sous la coupe de l’empereur d’Autriche etc. etc. (http://fr.wikipedia.org/wiki/La_Chartreuse_de_Parme)
